بهترین بذر یونجه گرمسیری | چرا بذر یونجه ایتالیایی جیا بهترین انتخاب است ؟

مقاومت به دماهای بالا : مناطق و اقلیم گرمسیری کشور اغلب با دوره‌های طولانی از دماهای بسیار بالا (بالای 35-50 درجه سانتیگراد) مواجه هستند. بهترین بذر یونجه گرمسیری که برای این مناطق انتخاب می‌شود باید مکانیسم‌های فیزیولوژیکی قوی و بسیار مناسبی برای مقابله با چالش تنش گرمایی طولانی مدت را داشته باشد. این مکانیسم‌ها شامل حفظ فعالیت‌های آنزیمی در دماهای بالا، تولید پروتئین‌های محافظت‌کننده حرارتی (Heat Shock Proteins)، و توانایی تنظیم اسمزی برای حفظ آب سلولی است. گونه‌ها و ارقامی که منشاء گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری دارند همچون بذر یونجه ایتالیایی جیا ، معمولاً به همین دلایلی که اشاره شد تحمل بیشتری به گرما نشان می‌دهند.

مقاومت به کم‌آبی : بارندگی در مناطق گرمسیری می‌تواند فصلی و نامنظم باشد و دوره‌های خشکی طولانی مدت ممکن است رخ دهد. بذر یونجه مناسب باید دارای سیستم ریشه‌ای عمیق و گسترده باشد تا بتواند به منابع آب زیرزمینی دسترسی پیدا کند. همچنین، باید توانایی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی برای کاهش تعرق (مانند بستن روزنه‌ها در ساعات گرم روز، داشتن برگ‌های کوچک‌تر یا پوشش مومی بر روی برگ‌ها) و حفظ کارایی فتوسنتز در شرایط کم‌آبی را داشته باشد.

بذر یونجه ایتالیایی جیا با توجه به سیستم گسترده ریشه ای سطحی و در عین حال عمیق خود که تا 150 سانتی متر نیز بالغ میشود توانسته ضمن تامین استواری و مانایی لازم این گیاه نسبت به جذب آب از عمق خاک کمک شایان توجهی به حفظ و بقای مزرعه نموده و از این حیث نیز به حق شایسته عنوان بهترین بذر یونجه گرمسیری باشد.

2. دوره رشد و خواب (Growth Habit and Dormancy) :

دوره خواب زمستانه کم یا بدون خواب (Low or Non-Dormant) : در مناطقی که دمای هوا در طول سال نسبتاً بالا باقی می‌ماند و فصل رشد طولانی است، ارقام یونجه با دوره خواب زمستانه کم یا بدون خواب مزیت قابل توجهی دارند. این ارقام می‌توانند در طول سال به طور فعال فتوسنتز کرده و علوفه تولید کنند، در نتیجه تعداد چین‌های برداشت در سال افزایش می‌یابد و به تناژ بالاتری منجر می‌شود. ارقام با درجه خوابندگی (Dormancy) بالا (۷ تا ۱۱) همچون بذر یونجه ایتالیایی جیا با درمانسی (۷-۹) معمولاً بهترین گزینه ها برای مناطق گرمسیری هستند و در حال حاضر در کشور مشابه و رقیبی اصیل و با کیفیت در میان ارقام ایرانی و خارجی متاسفانه موجود نیست .

رشد سریع پس از هر برداشت (Rapid Regrowth) : پس از هر بار برداشت علوفه، گیاه یونجه نیاز به بازیابی سریع دارد تا بتواند برای برداشت بعدی آماده شود. در مناطق گرمسیری با فصل رشد طولانی، سرعت بالای رشد مجدد به معنای امکان برداشت‌های بیشتر در طول سال و در نهایت تناژ بالاتر خواهد بود. این ویژگی به قدرت سیستم ریشه‌ای، ذخایر کربوهیدراتی گیاه و کارایی فتوسنتز پس از برداشت بستگی دارد ، از همین رهگذر میتوان گفت بذر یونجه ایتالیایی جیا با دوره چین بسیار کوتاه (۲۵ تا ۲۷ روز) در مقایسه با سایر ارقام بازار با دوره چین بالای ۴۰ روز به یقین بهترین بذر یونجه گرمسیری ایران است.

3. مقاومت به بیماری‌ها و آفات رایج در مناطق گرمسیری (Resistance to Tropical Diseases and Pests) :

مقاومت به بیماری‌های قارچی و باکتریایی : رطوبت بالا و دماهای گرم در مناطق گرمسیری شرایط ایده‌آلی را برای رشد و شیوع بسیاری از بیماری‌های قارچی (مانند لکه برگی، آنتراکنوز) و باکتریایی فراهم می‌کنند. بذری که برای این مناطق انتخاب می‌شود باید مقاومت ژنتیکی در برابر این بیماری‌های رایج داشته باشد تا از کاهش عملکرد و کیفیت علوفه جلوگیری شود.

مقاومت به آفات : تنوع آفات در مناطق گرمسیری می‌تواند بالا باشد. برخی از آفات مانند شته‌ها، تریپس‌ها، کرم‌های برگ‌خوار و سوسک‌ها می‌توانند به مزارع یونجه آسیب جدی وارد کنند. انتخاب ارقامی که تا حدی به این آفات مقاوم باشند (از طریق مکانیسم‌های دفاعی گیاهی یا تحمل بیشتر به خسارت آفات) می‌تواند به کاهش نیاز به استفاده از سموم شیمیایی کمک کند.

بر اساس گزارش های متعدد میدانی از مناطق زیر کشت بذر یونجه ایتالیایی جیا همچون جنوب کرمان ، هرمزگان ، فارس ، سیستان و بلوچستان ، مقاومت بالای بذر یونجه ایتالیایی به آفات مهمی همچون سرخرطومی ، شته ها و … به اثبات رسیده و غیر قابل انکار است ، همچنین تاثیرات بیماری های مهمی همچون لکه برگی و آنتراکنوز در مزارع بذر یونجه ایتالیایی جیا فوق العاده قابل کنترل و ناچیز بوده و توانسته معروفیت این بذر یونجه ایتالیایی را به عنوان بهترین بذر یونجه گرمسیری به خوبی حفظ کند .

4. عملکرد و کیفیت علوفه (Yield and Forage Quality) :

پتانسیل تولید بالا : هدف اصلی کشاورزان، برداشت حداکثر تناژ علوفه در واحد سطح است. بذر یونجه مناسب مناطق گرمسیری باید دارای پتانسیل ژنتیکی بالایی برای تولید ماده خشک در شرایط گرم و مرطوب باشد. بذر یونجه ایتالیایی جیا توانسته است با ماده خشک حدود 93% دارای سطح بسیار مطلوبی از ماده خشک (Dry Matter) را در بین سایر بذور یونجه بازار کشاورزی ایران را دارست.

کیفیت علوفه مناسب : علاوه بر کمیت، کیفیت علوفه نیز بسیار مهم است. علوفه باید دارای سطح بالایی از پروتئین قابل هضم، فیبر قابل هضم و سایر مواد مغذی ضروری برای تغذیه دام باشد. انتخاب ارقامی که در شرایط گرمسیری نیز کیفیت علوفه خود را حفظ می‌کنند، حائز اهمیت است .

بذر یونجه ایتالیایی جیا توانسته در آزمایشات متعدد با دارا بودن سطوح پروتئینی 22% و فیبر خام 28% سطوح بسیار بالای کیفیت علوفه را کسب و شایستگی لازم را برای دریافت عنوان بهترین بذر یونجه گرمسیری به خود اختصاص دهد .

5. سازگاری با خاک‌های منطقه (Adaptation to Local Soils) :

تحمل به شوری : در برخی مناطق گرمسیری، به دلیل تبخیر بالا و آبیاری با آب‌های شور، مشکل شوری خاک وجود دارد. انتخاب ارقامی که تا حدی تحمل به شوری داشته باشند (توانایی رشد و تولید علوفه در غلظت‌های نسبتاً بالای نمک در خاک) می‌تواند بهره‌وری در این مناطق را افزایش دهد.

علیرغم تحمل بسیار مناسب بذر یونجه ایتالیایی جیا به عنوان بهترین بذر یونجه گرمسیری مقاوم به شوری و شرایط نامناسب سختی آب و خاک لیکن از آنجایی که هدف از تمامی فعالیتهای سخت و طاقت فرسای کشاورزی و تقبل هزینه های فوق العاده بالای آن بر دوش کشاورز متاسفانه باید گفت زراعت یونجه برای شوری و سختی های آب و خاک بالای 5000 میکروزیمنس برای هیچکدام ار ارقام داخلی و خارجی اقتصادی نیست ، چون اصولا یونجه گیاه مقاوم به مقدار بالای آن نیست .

سازگاری با pH خاک : در مناطق گرمسیری، pH آب و خاک نقش حیاتی در فراهمی عناصر غذایی برای یونجه ایفا می‌کند. pH نامناسب، به ویژه pH پایین (اسیدی)، می‌تواند جذب مواد مغذی ضروری مانند فسفر و مولیبدن را مختل کرده و سمیت عناصری چون آلومینیوم و منگنز را افزایش دهد که رشد یونجه را محدود می‌کند. از سوی دیگر، pH بالا (قلیایی) نیز می‌تواند جذب عناصری مانند آهن و روی را کاهش دهد.

تجربه نشان داده بذر یونجه ایتالیایی جیا به عنوان بهترین بذر یونجه گرمسیری می تواند با سازگاری بالا با اقلیم‌های مختلف تا حدودی در طیف وسیع‌تری از pH خاک نسبت به سایر ارقام یونجه موجود در کشور رشد و نمو کند . با این حال، pH بهینه برای رشد یونجه به طور کلی بین 6.5 تا 7.5 است. در مناطق گرمسیری با خاک‌های اسیدی، اصلاح pH با استفاده از آهک قبل از کاشت می‌تواند برای اطمینان از استقرار موفق و عملکرد مطلوب بذر یونجه ایتالیایی جیا ضروری باشد. مدیریت صحیح pH آب آبیاری نیز برای حفظ سلامت خاک و جذب بهینه مواد غذایی در طول دوره رشد اهمیت دارد و به کیفیت نهایی علوفه کمک می‌کند.