هر آنچه باید درباره بذر یونجه ساردی 10 بارنبروگ بدانید!

در کشاورزی مدرن، انتخاب بذر صحیح، تفاوت بین بازده متوسط و حداکثر سود اقتصادی را رقم می‌زند. در بین تمامی گزینه‌های موجود در بازار جهانی، بذر یونجه ساردی 10 (SARDI 10 Series 2) از محصولات تحقیقاتی انستیتو SARDI استرالیا و برند معتبر بارنبروگ (Barenbrug)، نقطه اوج در اصلاح نژاد یونجه محسوب می‌شود.
این رقم، از گروه یونجه‌های فعال زمستانه (Winter Active) است و با شاخص FDR 10 در طبقه‌ی «بدون خواب‌زمستانی» قرار دارد؛ یعنی گیاه در بیشتر ماه‌های سال فعال مانده و رشدش تنها با کمبود رطوبت محدود می‌شود. چنین ویژگی‌ این بذر یونجه استرالیایی را به بهترین گزینه برای مناطق گرم و معتدل بدون پاییز و خزان واقعی تبدیل کرده است.

ویژگی ژنتیکی و خاستگاه رقم ساردی 10

این رقم، نتیجه‌ی بیش از بیست سال اصلاح نژاد هدفمند در مرکز تحقیقات SARDI در آدلاید، استرالیا است. هدف اصلی تیم تحقیقاتی ایجاد یونجه‌ای بود که بتواند در مناطق گرم جنوبی، تحت آبیاری مدرن، رشد مداوم داشته باشد و در برابر بیماری‌های رایج و خاک‌زاد مقاوم بماند.

نکات کلیدی در خصوص خاستگاه ژنتیکی:

منشأ والدین: خطوط پرمحصول استرالیایی با مقاومت قارچی بالا
ریشه‌های عمیق‌تر نسبت به اکثر ارقام آمریکایی (تا عمق ۲٫۵ متر در خاک‌های لومی)
برگ‌های ضخیم‌تر با اپیدرم مقاوم به تبخیر

تراکم سبزینه بالا (LAI تا 5.5 در فصل رشد کامل)ساردی 10 در حقیقت نسل دوم اصلاحات «SARDI 7، SARDI 8 و SARDI 9» است و از نظر مقاومت گرمایی، قوی‌ترین رقم کل سری محسوب می‌شود.

 عملکرد واقعی در مزرعه؛ تناژ ۴۰ تا ۶۰ تن یونجه خشک در سال

در ارزیابی‌های مزرعه‌ای در ایران، اسپانیا و استرالیا، بذر یونجه ساردی 10 در هر چین، بین ۴٫۵ تا ۶ تن علوفه خشک (Hay) با رطوبت ۲۰–۲۵٪ تولید می‌کند. با توجه به قابلیت برداشت ۹ تا ۱۰ چین در سال، تناژ کل سالانه بین ۴۰ تا ۶۰ تن خشک در هکتار است.
برای درک اهمیت این عدد کافی است بدانیم که میانگین تولید سایر ارقام یونجه در ایران حدود ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار در سال است؛ یعنی ساردی 10 تقریباً دو برابر بازده معمول دارد.
این بازده بالا تنها زمانی حفظ می‌شود که مدیریت تغذیه، آبیاری و ارتفاع برداشت مطابق اصول فنی انجام گیرد.

 کیفیت علوفه؛ بالاترین پروتئین در میان یونجه‌های گرمسیری

تناژ بالا تنها مزیت ساردی 10 نیست؛ کیفیت علوفه آن نیز ممتاز است. نتایج تجزیه‌های آزمایشگاهی در ایالت ویکتوریا استرالیا و نیز پژوهش‌های داخلی نشان می‌دهد:
پروتئین خام بین ۲۰ تا ۲۴٪؛
فیبر نامحلول پایین‌تر از ۴۵٪؛
نسبت برگ به ساقه حدود ۶۵٪؛
رنگ پایدار سبز تا بعد از خشک‌کردن طبیعی در آفتاب.
این ارقام، نشان‌دهنده‌ی تولید علوفه‌ای است که نه‌تنها برای خوراک گوسفند و گاو شیری مناسب است، بلکه به‌عنوان ماده اولیه علوفه بسته‌بندی‌شده (Bale Hay Export) قابل فروش جهانی است.

 دوام مزرعه؛ ۵ سال عمر اقتصادی، بدون افت عملکرد

در سایر یونجه‌ها معمولاً از سال سوم یا چهارم، افت عملکرد رخ می‌دهد، اما بذر یونجه ساردی 10 به لطف طوقه‌ی مقاوم و سیستم ریشه‌ی چندشاخه، تا سال پنجم عملکرد اقتصادی خود را حفظ می‌کند.

ویژگی‌های مرتبط با دوام:

• طوقه ضخیم‌تر با لایه محافظ چوب‌پنبه‌ای؛
• نفوذ ریشه افقی جهت مقاومت به خشکی موضعی؛
• برگ‌زایی سریع پس از برداشت؛
• کاهش تراکم کمتر از ۱۰٪ بین سال اول تا سوم.

نتیجه: پایداری تناژ و کیفیت در طول سال‌های کاشت و صرفه‌جویی در هزینه تجدیدکشت.

سازگار با مناطق گرمسیری بدون پاییز (خوزستان، بوشهر، جنوب کرمان و هرمزگان)

ویژگی‌های ژنتیکی بذر یونجه ساردی 10 باعث شده بتواند در نواحی گرمسیری که پاییز و زمستان مشخص ندارند، نظیر خوزستان، بوشهر، جنوب کرمان و هرمزگان، عملکرد استثنایی داشته باشد.

در این مناطق، میانگین دما در تمام فصول بالاست و شرایط رشد تقریباً پیوسته است. بیشتر ارقام یونجه در دمای بالا دچار خواب یا توقف رشد می‌شوند، اما ساردی 10 به صورت طبیعی ادامه‌ی فتوسنتز را حفظ کرده و رشد رویشی خود را متوقف نمی‌کند.

به همین دلیل، در اقلیم‌هایی که اصطلاحاً «بدون پاییز» نامیده می‌شوند، این رقم می‌تواند تا ۱۰ چین در سال تولید دهد و با تناژ کلی ۴۰ تا ۶۰ تن یونجه خشک برداشت‌شده (با رطوبت ۲۰–۲۵٪) در هر هکتار، رکورددار عملکرد اقتصادی باشد.

 مقاومت گرما، بیماری و آفات

در مناطق گرمسیر، بسیاری از ارقام یونجه دچار سوختگی، زردشدگی برگ یا پوسیدگی طوقه می‌شوند. در ساردی 10:
مقاومت بسیار بالا در برابر آنتراکنوز و فوزاریوم وجود دارد؛
به شته‌های سبز و آبی یونجه (BGA، SAA) مقاوم است؛
تحمل گرمای بیش از 45 درجه سانتی‌گراد؛
تحمل چرای دام کوتاه‌مدت بدون آسیب.
همین ویژگی‌ها سبب می‌شود نیاز به سمپاشی مزرعه به حداقل برسد و هزینه نگه‌داری کاهش یابد.

مدیریت مزرعه برای بهره‌وری بالا

برای دستیابی به حد بالای عملکرد، کشاورز باید مجموعه‌ای از نکات کلیدی را رعایت کند:
1- آبیاری منظم هر ۷ تا ۱۰ روز در فصل گرم؛
2- برداشت در مرحله ۵ تا ۱۰٪ گل برای حفظ پروتئین و برگ؛
3- استفاده از کود فسفر و پتاس فصلی؛
4- حفظ ارتفاع حداقل ۵ سانتی‌متر در برداشت؛
5- کنترل اولیه آفات در مرحله استقرار.
در مناطق گرمسیری، آبیاری قطره‌ای تحت فشار عملکرد سالانه را تا مرز ۶۵ تن خشک در هکتار رسانده است.

 بسته‌بندی و بازار فروش یونجه ساردی 10

به دلیل کیفیت بالا و برگ‌های ریز اما متراکم، یونجه ساردی 10 برای بسته‌بندی در قالب Bale Hay ایده‌آل است. رنگ سبز زیتونی، فیبر نرم و درصد بالای پروتئین، آن را صادرات‌پذیر می‌کند و در بازار خوراک دام امارات و قطر تقاضای بالایی دارد.
در سطح داخلی، کارخانه‌های خوراک دام و مرغداری‌ها یونجه ساردی را به عنوان پایه جیره غذایی انتخاب می‌کنند، چون نسبت به یونجه فارس و نیکلاس، قابلیت جذب بهتر دارد.

فرآیند کاشت گام‌به‌گام

میزان بذر مصرفی برای اراضی تسطیح شده لیزری : 40 تا 50 کیلوگرم در هکتار
عمق کاشت: حدود ۱ سانتی‌متر
تراکم:۳۵۰ تا ۴۵۰ گیاه در متر مربع
آماده‌سازی خاک: با تسطیح و حذف علف‌های هرز
تلقیح با ریزوبیوم اختصاصی یونجه : برای تثبیت نیتروژن بهتر
دوره استقرار: ۶ تا ۸ هفته تا اولین چین
در مناطق گرم مثل جنوب کرمان، امکان اولین چین قبل از پایان فصل سال نیز وجود دارد.

تأثیر بذر یونجه ساردی 10 بر خودکفایی خوراک دام

در ایران، خوراک دام بخش بزرگی از هزینه تولید گوشت و شیر را تشکیل می‌دهد. اگر از بذر یونجه مقاوم به گرما مثل ساردی 10 استفاده شود، تولید داخلی علوفه پایدارتر و ارزان‌تر خواهد بود.
کاشت این رقم در مناطق گرمسیری بدون پاییز باعث می‌شود تولید علوفه خشک در ماه‌های گرم (که بیشتر یونجه‌ها افت دارند) ادامه یابد، و دامدار از واردات کنسانتره خارجی بی‌نیاز شود.

پایداری محیط زیستی

ساردی 10 با ریشه‌زایی عمیق، به بهبود خاک نیز کمک می‌کند. این گیاه:
چرخه‌ی نیتروژن را در پروفیل خاک بازسازی می‌کند.
موجب کاهش تبخیر سطحی می‌شود.
خاک‌های ضعیف را تقویت می‌کند و باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن را تکثیر می‌دهد.
از دیدگاه پایداری، بذر یونجه ساردی 10 گزینه‌ای استراتژیک برای مقابله با کمبود مواد آلی خاک در مناطق گرم و خشک ایران محسوب می شود.