مزایای سولفات آمونیوم برای گندم
سولفات آمونیوم برای گندم یک انتخاب هوشمندانه و اقتصادی برای کشاورزان است. این کود نه تنها نیتروژن را به صورت پایدار تأمین می‌کند، بلکه عنصر گوگرد را نیز به شکل قابل جذب در اختیار گیاه قرار می‌دهد. نتیجه آن افزایش رشد، سبزینگی، تعداد خوشه، کیفیت آرد و در نهایت افزایش عملکرد مزرعه گندم خواهد بود.
استفاده اصولی و برنامه‌ریزی‌شده از سولفات آمونیوم برای گندم، یکی از راهکارهای عملی برای رسیدن به کشاورزی پایدار، اقتصادی و با کیفیت بالاست.
سولفات آمونیوم چیست؟
سولفات آمونیوم (Ammonium Sulfate) یک کود شیمیایی گرانوله یا پودری با فرمول شیمیایی (NH₄)₂SO₄ است. این ترکیب حاوی حدود ۲۱ درصد نیتروژن به فرم آمونیومی و ۲۴ درصد گوگرد به فرم سولفات محلول در آب است. دو عنصری که برای رشد گیاه گندم حیاتی هستند و تاثیر مستقیمی بر کمیت و کیفیت محصول دارند.
چرا سولفات آمونیوم برای گندم اهمیت دارد؟
دلایل متعددی برای توصیه و کاربرد سولفات آمونیوم برای گندم وجود دارد. در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
1. تأمین نیتروژن به فرم پایدار و مؤثر
نیتروژن عنصر کلیدی در رشد رویشی گیاه گندم است. فرم آمونیومی نیتروژن در سولفات آمونیوم، بر خلاف نیترات، ثابت‌تر و دیر جذب‌تر است. این ویژگی باعث می‌شود نیتروژن به تدریج در اختیار گیاه قرار گیرد و از شستشوی نیتروژن در خاک جلوگیری شود، به‌ویژه در مناطقی با بارندگی زیاد یا خاک‌های سبک.
2. تأمین گوگرد برای بهبود کیفیت دانه
عنصر گوگرد نقشی حیاتی در تشکیل آمینواسیدها، پروتئین‌ها و آنزیم‌های ضروری دارد. استفاده از سولفات آمونیوم برای گندم، به دلیل وجود گوگرد محلول، موجب افزایش محتوای پروتئینی دانه و بهبود کیفیت نانوایی آرد می‌شود.
3. مناسب برای خاک‌های قلیایی
در بسیاری از مناطق ایران، خاک‌ها دارای pH قلیایی هستند. سولفات آمونیوم با خاصیت اسیدی ملایمی که دارد، می‌تواند به اصلاح تدریجی pH خاک کمک کند و جذب عناصر غذایی مانند فسفر، آهن و روی را تسهیل کند.
4. افزایش سبزینگی و فتوسنتز
نیتروژن موجود در این کود، سبب افزایش تولید کلروفیل در برگ‌ها می‌شود. این موضوع به افزایش فتوسنتز، رشد سریع‌تر و قوی‌تر گندم، و در نهایت افزایش عملکرد نهایی محصول منجر می‌شود.
سایر مطالب:
راهکارهای افزایش میزان و وزن دانه در خوشه گندم
تاثیر سولفات آمونیوم برای گندم در مراحل مختلف رشد
برای استفاده مؤثر از سولفات آمونیوم برای گندم، باید مراحل رشد گیاه را به خوبی شناخت:
✅ مرحله پنجه‌زنی (Tillering)
در این مرحله، گندم نیاز زیادی به نیتروژن دارد تا شاخه‌زنی خوبی داشته باشد. استفاده از سولفات آمونیوم در این زمان باعث رشد یکنواخت و افزایش تعداد پنجه‌ها می‌شود.
✅ مرحله ساقه‌دهی و خوشه‌دهی
در این دوره، گوگرد به ساخت پروتئین‌ها و آمینواسیدها کمک می‌کند. استفاده از سولفات آمونیوم برای گندم در این مرحله باعث افزایش تعداد دانه در خوشه و بهبود کیفیت آن می‌شود.
✅ مرحله پر شدن دانه
در این زمان، حفظ تغذیه نیتروژنی به رشد کامل دانه کمک می‌کند و باعث افزایش وزن هزار دانه و درصد پروتئین خواهد شد.
شما میتوانید انواع کود های مورد نیاز خود مانند کود فسفر مایع معجزه گر را از فروشگاه های اینترنتی شاپ ثمر و شبکه آفتاب تهیه نمایید.
میزان و نحوه مصرف سولفات آمونیوم برای گندم
مقدار مصرف به نوع خاک، شرایط اقلیمی و وضعیت تغذیه‌ای گیاه بستگی دارد، اما به‌طور کلی موارد زیر توصیه می‌شود:
-
مقدار کلی: بین 100 تا 200 کیلوگرم در هکتار
-
زمان مصرف:
-
نیمی در مرحله قبل از کاشت (همراه با دیسک)
-
نیمی در مرحله پنجه‌زنی یا ساقه‌دهی
-
-
روش کاربرد:
-
می‌توان آن را به‌صورت پخش سطحی، تزریق در نوار کاشت یا محلول‌پاشی استفاده کرد.
-
تفاوت سولفات آمونیوم با سایر کودهای نیتروژنی برای گندم
| نوع کود | نیتروژن | گوگرد | پایداری در خاک | مناسب برای خاک قلیایی | ویژگی خاص |
|---|---|---|---|---|---|
| اوره | 46٪ | ندارد | زیاد شسته می‌شود | نه | ارزان ولی فرارپذیر |
| نیترات آمونیوم | 34٪ | ندارد | نیمه‌پایدار | نه | سریع‌الاثر |
| سولفات آمونیوم | 21٪ | 24٪ | پایدار | بله | تأمین همزمان N و S |
نکات مهم در استفاده از سولفات آمونیوم برای گندم
-
تداخل با کودهای قلیایی مانند آهک ندهید؛ این ترکیبات ممکن است باعث کاهش اثربخشی شوند.
-
در خاک‌های با کمبود گوگرد، استفاده مداوم از سولفات آمونیوم نتایج بهتری نسبت به کودهای بدون گوگرد دارد.
-
در برنامه‌ریزی تغذیه‌ای متعادل، این کود باید همراه با کودهای فسفره و پتاسه تنظیم شود.
-
در مناطق سرد، مصرف آن در اوایل بهار بهترین نتیجه را دارد.