12 مورد از مهمترین عوامل ایجاد ورس در گیاهان

عوامل ایجاد ورس شامل شرایط محیطی، ویژگیهای ژنتیکی گیاه، تغذیه نامتعادل، تراکم زیاد بوتهها و نوع خاک است. برای کاهش خسارتهای ناشی از این پدیده، لازم است از روشهای مدیریتی مناسب مانند انتخاب ارقام مقاوم، تغذیه متعادل، تنظیم تراکم کاشت و مدیریت صحیح آبیاری استفاده شود. با اجرای این راهکارها، میتوان عملکرد مزارع غلات را افزایش داد و از کاهش کیفیت و کمیت محصول جلوگیری کرد.
مهمترین عوامل ایجاد ورس عبارتند از:
ورس یا خوابیدگی گیاه یکی از مشکلات اساسی در کشت غلات مانند گندم، جو و برنج است که باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصول میشود. این پدیده زمانی رخ میدهد که ساقههای گیاه تحت تأثیر عوامل مختلف خم شده یا میشکنند و روی زمین میخوابند. شناخت دقیق عوامل ایجاد ورس و استفاده از روشهای مدیریتی مناسب میتواند به کاهش خسارت و بهبود بهرهوری در مزارع کمک کند.
۱- زیادی ازت درخاک در صورتی که مقدار ازت در زمین هایی که گندم کاشته شده بیش از اندازه باشد ، می تواند یکی از مهم ترین عوامل ایجاد ورس باشد.
۲- عدم تعادل بین کربن و ازت : (معمولاٌ 98 درصد وزن گیاه راکربن وازت تشکیل می دهد ). ازت در ساختمان گیاه به صورت اید آمینه و پروتید و کربن در ساختمان تمام قسمتهای گیاه به ویژه گلوسیدها شرکت دارند . زمانی که جذب کربن سریع تر انجام شده و ازت کمتر جذب گردد و یا عکس این حالت اتفاق افتد ، چون نسبت بین کربن و ازت و یا گلوسیدها و پروتیدها به هم می خورد ، یکی دیگر از عوامل ایجاد ورس می شود.
3- تراکم بیش از اندازه نبات (کشت بذر بیش از اندازه) : هر گاه تراکم نباتات در واحد سطح بیش از اندازه معین باشد ، به علت عدم سرعت رشد ساقه، ورس کولینر بوجود می آید
۴- باران شدید: درمناطقی که باران خیلی شدید و به صورت رگبار می بارد بخصوص در زمانی که گل آذین (سنبله ) ودانه ها تولید شده و شروع به رشد نموده باشند، ورس ایجاد خواهد شد
۵- باد شدید: باد شدیددرمرحله گل کردن ودر ابتدای مرحله بزرگ شدن دانه ها موجب ورس ریشه می گردد. هر گاه باد وباران شدید، توام باشند اثر آنها درایجاد ورس گندم شدیدتر خواهد بود
۶- آبیاری مزرعه بلافاصله بعد از بارندگی: ورود بعضی از ارقام بخصوص نژادهای پا بلند ورس بوجود می آورد
۷- هر گاه در اثر کمبود رطوبت، نور، جذب مواد غذایی، سفتی خاک، پوکی خاک و سایر عوامل نسبت ساقه وریشه به هم خورده وعدم تعادل بین آنها بوجود آید در نتیجه ورس ایجاد خواهد شد
۸- کمبود نور: درصورتی که نور کافی به اندامهای نبات نرسد ، به علت آنکه اندامهای خشبی در نبات به طور کامل تشکیل نمی گردد، ورس بوجود می آید
۹- وجود ابر در مدت زمان طولانی در آسمان در طول دوره رشد گیاه نه تنها در ایجاد ورس موثر می باشد، بلکه دوره رشد و زمان رسیدن محصول را طولانی خواهد نمود.
۱۰- کشت ارقام پا بلند بخصوص درخاکهای پوک و عمیق هم از عوامل ایجاد ورس هستند.
۱۱- پوکی خاک: در این خاکها به علت آنکه ثبات استحکام کافی ندارد به ایجاد ورس کمک زیادی خواهد شد.
۱۲- شیوع بعضی از بیماری های گیاهی بخصوص بیماری pietin یا باخوره غلات ( Gercosporella herpotrichoides ) این بیماری به طوقه گیاه حمله نموده وبه علت از بین رفتن استقامت طوقه ، ورس ایجاد میشود.
سایر مطالب:
تاثیر عرض جغرافیایی در کشاورزی و باغداری
5 تاثیر مهم اختلاف دمای شب و روز بر رشد گیاهان