5 علت اصلی سرمازدگی بهاره گیاهان و درختان

سرمازدگی بهاره، پدیده‌ای است که در فصل بهار و زمانی که گیاهان از خواب زمستانی بیدار شده و شروع به رشد می‌کنند، رخ می‌دهد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که دمای هوا به طور ناگهانی کاهش می‌یابد و به زیر صفر درجه سانتیگراد یا حتی کمتر می‌رسد.

یکی از عمده ترین ضررهای وارده به باغات سرمازدگی گلها و جوانه های تازه تشکیل شده در ابتدای بهار است. در طی سالهای اخیر تغییرات اقلیمی مزید بر علت شده و تقریبا هر ساله با این مشکل مواجه هستیم و قسمت اعظمی از محصولات و یا شاید کل محصولات در بعضی از کشتها به دلیل سرمازدگی از بین می روند.

علت اصلی سرمازدگی بهاره چیست؟

سرمازدگی یکی از پدیده‌های‌ جوی است که علی رغم اینکه پیشبینی پذیر است، در ردیف حوادث غیرمترقبه تعریف شده است. به طور کلی به تغییرات فیزیولوژیکی در اندام‌های مختلف گیاه که در اثر کاهش دما به پایین‌تر از آستانه تحمل گیاه رخ می‌دهد، سرمازدگی گفته‌ می‌شود. با تغییراتی که در سال‌های اخیر در جو زمین به وجود آمده است، سرمازدگی در بسیاری از مناطق کشور به صورت بومی درآمده است و هرساله خسارت های فراوانی به گیاهان و محصولات کشاورزی وارد می‌کند.

یکی از چااش‌هایی که هرساله در کشور با آن رو به رو هستیم سرمازدگی بهاره است. سرمازدگی بهاره از عوامل اصلی خسارت به عملکرد باغات میوه به حساب می‌آید زیرا شکوفه‌ها و میوه‌های تازه تشکیل شده حساسیت بیشتری نسبت به سرما دارند. این نوع سرمازدگی در اثر کاهش دما بعد از بازشدن جوانه‌های درختان یا تشکیل میوه در اواخر اسفند یا اوایل بهار رخ می‌دهد.

این آسیب می‌تواند باعث از بین رفتن کامل یا بخشی از جوانه‌ها و شاخه‌ها شود. حساسیت به سرمای دیررس به ترتیب در میوه کوچک، گل‌های کاملاً باز شده، گل‌های نیمه‌باز و جوانه‌های باز نشده بیشتر است. ازاین‌رو در میوه‌هایی مانند بادام، زردآلو و هلو که نیاز سرمایی کمتری دارند این پدیده باعث ایجاد آسیب‌های بیشتری می‌گردد.

5علت اصلی سرمازدگی بهاره

1-تغییرات ناگهانی دما

پس از گرم شدن هوا در اواخر زمستان و اوایل بهار، گیاهان شروع به رشد می‌کنند. در این زمان، جوانه‌ها و شکوفه‌ها بسیار حساس هستند. کاهش ناگهانی دما در این دوره می‌تواند به آن‌ها آسیب جدی وارد کند.

2-تشکیل بلورهای یخ

وقتی دمای هوا به زیر صفر می‌رسد، آب موجود در بافت‌های گیاهی یخ می‌زند. تشکیل بلورهای یخ در سلول‌های گیاهی باعث تخریب آن‌ها می‌شود.

3-نوع گیاه

برخی گیاهان نسبت به سرما حساس‌تر هستند. برای مثال، درختان میوه مانند زردآلو و هلو در برابر سرمازدگی بهاره آسیب‌پذیرتر هستند.

4-موقعیت جغرافیایی

مناطقی که در دره‌ها یا شیب‌های شمالی قرار دارند، بیشتر در معرض سرمازدگی بهاره هستند. هوای سرد در این مناطق تجمع می‌کند و خطر آسیب به گیاهان را افزایش می‌دهد.

5-نوع سرمازدگی

• سرمازدگی تشعشعی:

در شب‌های صاف و آرام، سطح زمین به سرعت خنک می‌شود و هوای سرد نزدیک به زمین تجمع می‌کند.

• سرمازدگی انتقالی یا جبهه‌ای:

جبهه‌های هوای سرد از مناطق دیگر وارد می‌شوند و دمای هوا را به طور ناگهانی کاهش می‌دهند.

تأثیرات سرمازدگی بهاره

• آسیب به جوانه‌ها و شکوفه‌ها:

سرمازدگی می‌تواند باعث از بین رفتن جوانه‌ها و شکوفه‌ها شود و در نتیجه، تولید میوه کاهش یابد.

• آسیب به بافت‌های گیاهی:

در موارد شدید، سرمازدگی می‌تواند به بافت‌های گیاهی آسیب جدی وارد کند و حتی باعث مرگ گیاه شود.

• کاهش عملکرد محصولات:

سرمازدگی بهاره می‌تواند باعث کاهش عملکرد محصولات کشاورزی و باغی شود.

مهمترین خطرات بعد از سرمازدگی برای جوانه ها و گلهای تازه تشکیل شده

بصورت کلی دو ضرر عمده بعد از بروز سرمازدگی گلها و جوانه های تازه تشکیل شده را تهدید می کند:

الف) بیماریهای قارچی

ب)کمبود شدید مواد کودی و عدم تغذیه

چگونگی کاهش خسارت سرمازدگی بهاره

راهکارهای متفاوتی برای اجتناب از سرمازدگی بهاره یا کاهش میزان خسارات ناشی از آن وجود دارد. برخی راهکارهای مهم در مدیریت صدمات سرمای بهاره عبارت‌اند از: انتخاب محل مناسب با حداقل فراوانی وقوع سرمازدگی، انتخاب ارقام دیرگل، ایجاد بادشکن در اطراف باغ، گرم‌کردن باغ به وسیله‌ی بخاری و مدیریت تغذیه‌ای باغات است.

یک راه دیگر هم برای جلو گیری از سرمازدگی بهاره گیاهان و درختان استفاده از کود فسفر مایع معجزه گر می باشد که شما کشاورزان و باغدازان عزیز می توان آن را از فروشگاه های اینترنتی شاپ ثمر و شبکه آفتاب تهیه نمایید.