وبلاگ
کود مایع مرغی|تاثیری موثر از گوجه تا پسته✅|دوز و روش مصرف
کود مایع مرغی یکی از پربازدهترین نهادههای تغذیهای در کشاورزی مدرن ایران است که با ترکیبی غنی از نیتروژن، فسفر، پتاسیم، اسیدهای آمینه و عناصر ریزمغذی، نقش کلیدی در افزایش رشد و عملکرد گیاهان ایفا میکند. این کود از فرآوری دقیق فضولات مرغی در شرایط کنترلشده تولید میشود و برخلاف انواع خام یا نیمهتخمیرشده، فاقد عوامل بیماریزا و بوهای نامطبوع است. ترکیب متعادل مواد غذایی در حالت مایع باعث شده جذب عناصر توسط ریشه گیاه طی چند ساعت پس از مصرف آغاز شود، در حالیکه در کودهای جامد این فرآیند ممکن است تا چند روز طول بکشد.
یکی از برجستهترین محاسن کود مایع مرغی، قابلیت استفاده همزمان بهصورت محلولپاشی و آبیاری است؛ بهاینترتیب تغذیه از مسیرهای ریشه و برگ بهطور موازی انجام میشود و اثر آن در کوتاهترین زمان قابل مشاهده است. این ویژگی در اقلیمهای گرم ایران – مانند گچساران، دزفول یا کرمانشاه – که تبخیر بالا و کمبود رطوبت باعث کاهش عملکرد کودهای جامد میشود، اهمیت بیشتری دارد.
در مقایسه با کودهای شیمیایی رایج، کود مایع مرغی نهتنها موجب افزایش ماده آلی خاک و فعالسازی میکروارگانیسمهای مفید میگردد، بلکه وابستگی مزرعه به مصرف نیتروژن صنعتی را نیز کاهش میدهد و اقتصادیتر است. از سوی دیگر نسبت به کود مرغی جامد، راندمان انتقال عناصر غذایی در خاک تا دو برابر بیشتر بوده و یکنواختی توزیع آن در مزرعه بدون نیاز به دستگاه پخشکننده خاص انجام میشود.
بهطور خلاصه، کود مایع مرغی (کود مایع مرغی ایکاد به عنوان یکی از با کیفیت ترین کودهای مایع مرغی) یکی از هوشمندانهترین انتخابهای تغذیهای برای کشاورز ایرانی است؛ محصولی که با سرعت جذب بالا، هزینه مصرف کمتر، و اثرات بلندمدت بر بهبود ساختار خاک، جایگاهی ممتاز در تغذیه محصولات صیفی و باغی کشور یافته است.
کود مایع مرغی چگونه ساخته میشود؟
کود مایع مرغی از تخمیر و فرآوری کنترلشده فضولات مرغی تازه در محیطهای بسته تولید میشود. ابتدا مواد خام از مرغداریها جمعآوری و پس از جداسازی ناخالصیها، وارد مخزن تخمیر میگردند. سپس با افزودن آب، آنزیمهای زیستی و هوادهی محدود، فرآیند تجزیه آلی آغاز میشود تا مواد مغذی به فرم قابلجذب برای گیاه تبدیل شوند.
در پایان، محلول حاصله تصفیه، فیلتراسیون و تثبیت میشود تا آمونیوم، فسفر، پتاسیم و ریزمغذیها در غلظت استاندارد باقی بمانند. این فرآوری دقیق موجب میشود کود حاصل فاقد بوی شدید، مواد بیماریزا و تهنشست جامد باشد و جذب بسیار بالایی توسط گیاه داشته باشد.
تصویر (1) تأثیر کود مایع مرغی در رشد و باردهی مزارع گوجه فرنگی
تأثیر کود مایع مرغی بر کیفیت محصول گوجهفرنگی
کود مایع مرغی بهدلیل داشتن ترکیبات نیتروژن، فسفر و پتاس قابلجذب، یکی از بهترین منابع تغذیه برای گوجهفرنگی در اقلیمهای گرم محسوب میشود. این کود در مرحلهی نشاکاری باعث رشد سریع ریشه، در دورهی گلدهی پایداری بیشتر گلها را فراهم میکند، و در زمان پرشدن میوه، جذب سریع عناصر باعث افزایش وزن و رنگگیری یکنواخت میشود.
محلول بودن این کود باعث میشود عناصر غذایی در خاک بهسرعت در اختیار گیاه قرار گیرند و از بروز زردی یا توقف رشد در دورههای گرمای شدید جلوگیری شود. آزمایشها نشان دادهاند استفادهی منظم از کود مایع مرغی میتواند تا ۱۸٪ در تناز گوجه و یکنواختی میوهها تأثیر مثبت داشته باشد و به کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی کمک کند.
مراحل و مقادیر مناسب مصرف کود مایع مرغی در زراعت گوجه فرنگی
در زراعت گوجهفرنگی، مصرف کود مایع مرغی باید در چند مرحلهی رشد گیاه برنامهریزی شود تا بیشترین بازده حاصل گردد.
1) نخستین مرحله در زمان نشاکاری است : محلولپاشی با غلظت حدود ۴ لیتر در هکتار موجب تحریک ریشهزایی و کاهش شوک انتقال میشود.
2) دومین مرحله در زمان گلدهی است که نیاز گیاه به فسفر و عناصر ریزمغذی افزایش مییابد و مصرف حدود ۵ لیتر در هکتار توصیه میشود.
3) مرحله سوم در زمان پرشدن و رنگگیری میوه، کاربرد تکراری هر دو هفته با میزان ۵ تا ۶ لیتر در هکتار باعث افزایش وزن و کیفیت رنگ میوهها میگردد.
4) در پایان فصل، یک نوبت محلولپاشی سبک جهت تقویت بوتهها پیش از برداشت مفید است.
استمرار این برنامه در اقلیمهای بسیار گرم موجب رشد یکنواخت، کاهش تنش گرمایی و افزایش تناژ نهایی محصول میشود.
تصویر (2)تأثیر کود مایع مرغی در رشد و باردهی مزارع فلفل
تأثیر و میزان مصرف کود مایع مرغی در کشت فلفل دلمهای و تند
در کشت فلفل، رشد یکنواخت بوتهها و رنگگیری جذاب میوهها وابسته به جذب مناسب عناصر غذایی و مواد آلی است. استفاده از کود مایع مرغی بهسبب وجود آمینواسیدها و ترکیبات آلی نیتروژن، باعث تقویت رشد رویشی، افزایش سطح برگ و استحکام ساقهها میشود.
مراحل و مقادیر مناسب مصرف کود مایع مرغی در زراعت گوجه فرنگی
2) در مرحله پیش از گلدهی، افزایش مصرف به حدود دوازده تا بیست لیتر موجب تقویت شاخهها و تعداد گلهای بارور میگردد.
3) هنگام رنگگیری میوه، محلولپاشی با حدود پانزده تا بیست لیتر، رنگ فلفل را بهبود میدهد و ضخامت پوسته را افزایش میدهد.
تصویر (3) تأثیر کود مایع مرغی در رشد و باردهی مزارع خیار
تأثیر کود مایع مرغی در رشد و عملکرد خیار
در کشت خیار، چه در گلخانه و چه در فضای باز، مهمترین عامل پایداری بوته و افزایش باردهی، جذب سریع عناصر غذایی محلول است. کود مایع مرغی با دارا بودن ترکیبات آلی، آمینواسیدها، نیتروژن طبیعی و پتاسیم بالا، موجب افزایش تعداد شاخههای جانبی و گلهای ماده میشود و در نهایت، تعداد میوههای قابل برداشت را بهطور محسوسی بالا میبرد. این کود بافت خاک را متعادل کرده و مانع از فشردگی آن در خاکهای سبک و شنی میشود، در نتیجه ریشهها بهتر تنفس کرده و جذب ریزمغذیها کاملتر انجام میشود.
همچنین وجود مواد آلی در فرم محلول در کود مایع مرغی ، باعث افزایش فعالیت میکروارگانیسمهای مفید و کاهش تجمع نمکهای مضر در ناحیه ریشه میشود. در خیارهای گلخانهای، که رشد سریع دارند، محلولپاشی با کود مایع مرغی منجر به رنگ برگهای تیرهتر، ضخامت بیشتر دیواره میوه و ماندگاری طولانیتر محصول پس از برداشت میشود.
جذب نیتروژن آمینویی در این کود برخلاف منابع شیمیایی، بلافاصله وارد چرخه رشد شده و بدون خطر تجمع نیترات، رشد یکنواخت و سالم ایجاد میکند. این مزایا مخصوصاً در خاکهای نیمهقلیایی کرمانشاه و گچساران، باعث افزایش عملکرد و سبزی طبیعی محصول میشود.
مراحل و میزان مصرف کود مایع مرغی در کشت خیار
1) در مرحله استقرار بوته و شروع خزشی، زمانی که بوتهها ۴ تا ۶ برگ دارند، مصرف حدود ۱۰ تا ۱۲ لیتر در هکتار کود مایع مرغی بهصورت آبیاری یا محلولپاشی، موجب استقرار بهتر ریشه و رشد اولیه میشود.
2) در مرحله رشد رویشی شدید و آغاز گلدهی، حدود ۱۵ لیتر در هکتار برای تقویت ساختار برگ و افزایش گلهای ماده توصیه میشود.
3) هنگامیکه بوته وارد مرحله تشکیل میوه میشود، مصرف ۱۸ تا ۲۰ لیتر در هکتار در دو نوبت، در فاصله ۷–۱۰ روز، کارایی کود را کامل میکند.
در خاکهای سبک یا مناطق گرم، بهتر است دوز پایینتر به دفعات بیشتر اعمال شود تا از تبخیر زیاد جلوگیری گردد. محلولپاشی عصرگاهی یا در هوای نیمابری جذب بهتری ایجاد میکند و باید از ترکیب کود مایع مرغی با منابع فسفره غیرآلی یا کودهای سولفاته غلیظ خودداری شود، چون احتمال تهنشینی و کاهش جذب دارد. برای خیارهای گلخانهای با فواصل آبیاری منظم، این کود مستقیماً در سیستم آبیاری تزریق میشود و رشد یکنواخت و باردهی بالا را تضمین میکند.
تصویر (4) تأثیر کود مایع مرغی در رشد و عملکرد سیبزمینی
تأثیر کود مایع مرغی در رشد و عملکرد سیبزمینی
سیبزمینی از گیاهان حساس به کمبود عناصر غذایی بهویژه نیتروژن، پتاس و ریزمغذیهاست. رشد سریع ریشه و تشکیل غده، نیاز شدیدی به منبع غذایی قابلجذب دارد و کود مایع مرغی با ترکیبات آلی و نیتروژن طبیعی، بهترین گزینه برای پاسخگویی به این نیاز محسوب میشود. این کود بهدلیل دارا بودن اسیدآمینهها و آنزیمهای زیستی، جذب عناصر را در خاکهای نیمهقلیایی مثل مناطق کرمانشاه و همدان بالا میبرد و با افزایش فعالیت میکروبی خاک، رشد یکنواخت بوتهها را تضمین میکند.
اثر بارز کود مایع مرغی در سیبزمینی افزایش تعداد غدهها، بزرگتر شدن سایز آنها و بهبود رنگ و کیفیت پوست است. وجود پتاسیم محلول در این کود باعث استحکام پوسته سیبزمینی میشود و از ترک خوردن غدهها در دوران رشد جلوگیری میکند. همچنین، ترکیبات فسفر آلی در آن نقش کلیدی در توسعه ریشههای افقی دارند و از تجمع نمکهای مضر یا کاهش جذب آهن جلوگیری میکنند.
بسیاری از کشاورزان در مناطق سردتر گزارش دادهاند که استفاده منظم از کود مایع مرغی موجب افزایش وزن غده و یکنواختی کالای انبارشده در طول زمستان شده است. در مقایسه با کودهای شیمیایی، این محصول یک منبع مطمئن و طبیعی برای افزایش عملکرد و سلامت خاک است.
میزان و روش مصرف کود مایع مرغی برای سیبزمینی
در کشت سیبزمینی، تغذیه مرحلهای اهمیت زیادی دارد. لذا دقت در کاربرد و استفاده از کود مایع مرغی سبب بهبود ملاحظه در راندمان و بهره وری تولید میشود .
1) در زمان شروع سبز شدن و ظهور بوتهها، حدود ۱۰ تا ۱۲ لیتر در هکتار کود مایع مرغی همراه با آبیاری اول باعث جذب سریع نیتروژن و تثبیت بوتهها میشود.
2) در مرحله رشد رویشی و توسعه تاج گیاه، مصرف ۱۵ لیتر در هکتار بهصورت محلولپاشی یا تزریق در سیستم آبیاری موجب افزایش فتوسنتز و اندازه برگها میگردد.
3) در مرحله غدهزایی اولیه یعنی حدود ۶۰ تا ۷۰ روز پس از کاشت، استفاده از ۱۸ تا ۲۰ لیتر در هکتار در دو نوبت با فاصله ده روز بهترین نتیجه را میدهد و از کاهش وزن غدهها جلوگیری میکند.
نکته ضروری :
هنگام محلولپاشی باید از مخلوطکردن این کود با سولفاتها یا فسفاتهای غیرآلی خودداری شود تا از تهنشینی جلوگیری گردد. مصرف عصرگاهی در ساعات خنک یا پس از آبیاری راندمان جذب را بالا میبرد. در خاکهای سبک، کود مایع مرغی کمک میکند تا مواد مغذی شسته نشوند و در نواحی اطراف ریشه باقی بمانند.
تصویر (5) تأثیر کود مایع مرغی در رشد و باردهی پسته
تأثیر کود مایع مرغی در رشد و باردهی پسته
پسته یکی از محصولات استراتژیک مناطق گرم و خشک ایرانه و بهدلیل رشد در خاکهای قلیایی و آهکی، اغلب با کمبود مواد آلی و عناصر ریزمغذی مواجهه. کود مایع مرغی با ترکیبات آلی غنی، بهویژه نیتروژن و پتاسیم طبیعی، موجب بهبود حاصلخیزی خاک و تحریک رشد شاخههای زاینده میگردد. این کود باعث افزایش جذب بور، روی و آهن میشود؛ عناصری که برای تشکیل جوانههای گل و پر شدن مغز پسته حیاتیاند.
یکی از مزایای مهم این کود نسبت به کودهای دامی معمولی، قابلیت محلول شدن و نفوذ سریع در خاکهای سنگین کرمان و رفسنجانه. با جذب تدریجی مواد آلی، رطوبت خاک بهتر حفظ میشه و پسته کمتر دچار تنش خشکی یا ریزش میوه میگرده. همچنین، اسیدآمینههای موجود در کود مایع مرغی به بازسازی دیواره سلولی برگها کمک میکنن و شادابی درخت رو بالا میبرن؛ در نتیجه مغز پستهها پرتر و پوست سبزتر میمونه. طبق آزمایشهای مزرعهای، استفاده منظم از این کود در پسته باعث افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی وزن خشک پوسته و حدود ۱۰ درصد بهبود درصد خندگی شده است.
میزان و روش مصرف کود مایع مرغی در باغ پسته
استفادهی مرحلهای و منظم از کود مایع مرغی در طول فصل رشد، مهمترین عامل برای افزایش خندگی، پر شدن مغز و سلامت خاک باغ پسته است.
دستور مصرف به ترتیب مراحل رشد:
- اوایل بهار (قبل از گلدهی): حدود ۱۵ لیتر در هکتار در اولین آبیاری استفاده شود تا درختان از خواب زمستانی خارج و تغذیه پایه جوانهها تأمین گردد.
- مرحله رشد اولیه میوههای سبز: مصرف ۲۰ لیتر در هکتار بهصورت آبیاری یا محلولپاشی بر تاج درخت، باعث شادابی برگ و افزایش پر شدن مغز پسته میشود.
- نزدیک زمان برداشت (مرحله رسیدگی پوست): تغذیه تکمیلی با ۱۰ تا ۱۲ لیتر در هکتار به بهبود رنگ پوست و ضخامت پوسته کمک میکند.
- در خاکهای شور یا با EC بالا: بهتر است مقدار مصرف هر مرحله در دو نوبت با فاصلهی ۷ روز تقسیم شود تا از تجمع نمک در ناحیه ریشه جلوگیری گردد.
- نکته کلیدی زمان مصرف: محلولپاشی فقط در ساعات خنک روز (صبح زود یا عصر) انجام شود و از اختلاط با کودهای گوگرددار یا فسفر بالا اجتناب گردد تا جذب کامل تضمین شود.
