خانه / راهنمای خرید ابزار خوب / راهنمای خرید دستگاه PH سنج

راهنمای خرید دستگاه PH سنج

برای خرید یک pH سنج در ابتدا باید قسمت های مختلف آنرا بشناسیم و سپس بر اساس نیاز خود اقدام به خرید مناسب و کارآمد نماییم. بطور کلی پی اچ مترها در سه نوع : قلمی ، پرتابل و رومیزی موجود میباشند. مدل های قلمی که معمولا اکترود قابل تعویض ندارند و یا تعویض الکترودهای آنها مقرون به صرفه نیست، برای مصارف کم و کنترل های درجه دو یا سه استفاده میشوند. مانند استخرهای پرورش ماهی، کنترل آبهای کشاورزی، کنترل محصول در خط تولید و …

مدل های پرتابل که قابل حمل میباشند و توسط باتری کار میکنند و الکترود آنها اکسترنال و قابل تعویض میباشد و دقت بالایی هم دارند و برای کنترل های دقیق تر مناسب هستند. مانند تسویه خانه ها، سیستم های انتقال آب، کنترل مواد اولیه در کارخانجات و …
مدل های رومیزی نیز معمول ترین دستگاه در آزمایشگاه هستند و توسط برق شهری کار میکنند و الکترود آنها قابل تعویض میباشد و دقت بالایی هم دارند.

pH متر برای تعیین غلظت یون هیدروژن H^+ در یک محلول کاربرد دارد اگر این دستگاه با احتیاط استفاده و کالیبر شود، قدرت اسیدی محلول را اندازه گیری می کند.ph مترها گاهی دستگاه تجزیهpH ، نمایشگر pH و یا سیستم الکتروشیمی نیز نامیده می شوند

pH سنج

موارد استفاده از pH سنج

pH متر در هر رشته ای از علوم که با محلول سر و کار دارد، استفاده می شود. در رشته هایی مانند کشاورزی، صنایع آب و خالص سازی و در صنایعی مانند پتروشیمی، کاغذسازی، غذا، داروسازی، تحقیق و توسعه صنایع فلزات و غیره کاربرد دارد.

در آزمایشگاه بالینی از آن در کنترل محیط های کشت، اندازه گیری بافرهای قلیایی و یا اسیدی و محلول ها استفاده می شود. در آزمایشگاه های تخصصی، میکروالکترودها برای اندازه گیری pH فرآورده های خون کاربرد دارند. pH پلاسما وضعیت بالینی بیمار را ارزیابی می کند و معمولاً بین7.35 تا7.45 است. این مقدار درنتیجه تعادل واکنشهای اسیدی بازی در بدن ایجاد می شود. اسید به طور مستمر یون هیدروژن آزاد می کند و موجود زنده با تولید یون بیکربنات این حالت را خنثی کرده و یا در تعادل نگه می دارد. نسبت بین اسید و باز در موجود زنده به وسیله کلیه ها )اندامی که هرگونه مواد زاید را از بدن دفع میکند( انجام میشود. pH پلاسما یکی از عواملی است که باتوجه به سن و شرایط سلامتی بیمار فرق می کند.

متر غلظت یون هیدروژن H^+ را با استفاده از الکترود حساس به یون H^+ اندازه گیری میکند. در شرایط ایده آل این الکترود در حضور یک نوع یون کارمیکند. ولی در عمل همیشه با دیگر یون های موجود در محلول تداخل دارد. ا لکترود phمعمولا یک الکترود ترکیبی است، به این معنی که یک الکترود رفرانس و یک الکترود داخلی در داخل یک محفظه شیشه ای گنجانده شده اند. انتهای محفظه از غشاء شیشه ای و حباب مانند است که نسبت به یو نها حساس می باشد و رأس الکترود داخلی در داخل آن قراردارد. بخش داخلی و بیرونی محفظه حاوی KCl و 0/1 HClمولار)محلول رفرانس( است و الکترود رفرانس)کاتد ( در درون و آند در بیرون آن قراردارد. الکترود داخلی و الکترود رفرانس معمولاً از یک جنس ساخته شده اند.

اصول عملکرد

pH متر غلظت یون هیدروژن H^+ را با استفاده از الکترود حساس به یون H^+ اندازه گیری میکند. در شرایط ایده آل این الکترود در حضور یک نوع یون کارمیکند. ولی در عمل همیشه با دیگر یون های موجود در محلول تداخل دارد. ا لکترود phمعمولا یک الکترود ترکیبی است، به این معنی که یک الکترود رفرانس و یک الکترود داخلی در داخل یک محفظه شیشه ای گنجانده شده اند. انتهای محفظه از غشاء شیشه ای و حباب مانند است که نسبت به یو نها حساس می باشد و رأس الکترود داخلی در داخل آن قراردارد. بخش داخلی و بیرونی محفظه حاوی KCl و 0/1 HClمولار)محلول رفرانس( است و الکترود رفرانس)کاتد ( در درون و آند در بیرون آن قراردارد. الکترود داخلی و الکترود رفرانس معمولاً از یک جنس ساخته شده اند.

این وسیله مانند یک پیل گالوانیزه کار می کند . الکترود رفرانس در مراحل اندازه گیری بدون تغییر باقی میماند. قسمت انتهای محفظه به یون ها حساس است و در واقع بخشی است که در تماس با محیط اندازه گیری می باشد و تبادل یو نها به وسیله این غشاء شیشه ای انجا م می شود. این قسمت باید به طور متناوب با محلول KCl برای برقراری مجدد تبادل یونی پر شود در غیر این صورت با از دست دادن یون ها و تبخیر، این تبادل یونی به درستی انجام نخواهد شد.انتهای محفظه شیشه ای الکترود pH با یک لایه ژل درقسمت داخلی و خارجی پوشیده شد ه است و مانند یک محیط اندازه گیری عمل میکند. یون سدیم در ژل بیرون از حباب شیشه ای و در محلول و یون هیدروژن در ژل منتشرمی شود. این ژل سبب انتخابی عمل کردن الکترود pHبرای یون می شود؛ یون هیدروژن نمی تواند از غشاء شیشه ای الکترود pH عبورکند، در حالی که یون سدیم Na عبورکرده و سبب تغییر پتانسیل پیل می گردد. این تغییر به وسیلهph متر اندازه گیری می شود.

اجزای pH متر

یک pH متر معمولاً ساختار زیر را دارد:
1. بدنه دستگاه شامل مدار، کنتر ل ها، رابط ها، صفحه نمایش و صفحه اندازه گیری است. قسمتهای زیر از اجزای مهم دستگاه هستند:
الف( کلید روشن/ خاموش. همه pH مترها این کلید را ندارند.بعضی فقط یک سیم با دو شاخه متصل به پریز برق دارند.
ب( کنترل دما : این کلید دمای محلول مورد اندازه گیری راکنترل میکند.
ج( کنترل کالیبراسیون: با توجه به مدل، pH مترها انواع کالیبراسیون دارند. که امروزه معمولا pHمترها دارای کالیبراسیون سه نقطه ای می باشند، که توسط محلول های بافر 4 و 7 و 11 انجام
می شود .
د( کلید کنترل وضعیت دستگاه: عملکرد این کنترل عبارت است از:
1- وضعیت آماده: در این حالت، جریان الکتر یکی در الکترود ها وجود ندارد و زمانی که دستگاه خاموش
است استفاد ه می شود.
2- وضعیت انداز ه گیریpH : بعد از کالیبراسیون موردنظردستگاه، pH محلول را اندازه گیر ی می کند.
3- وضعیت انداز ه گیری میلی ولت . در این حالت دستگاه قادر به خواندن میلی ولت است.
4-. وضعیت کنترل اتوماتیک دما(ATC): همه pH مترها این کنترل را ندارند. این تنظیم خودکار دما است و وقتی که محلو لها دمای متغیر داشته باشند کاربرد دارد.لازمه استفاده از این کنترل داشتن الکترود ترکیبی خاص است.
الکترود تر کیبی: این الکترود باید در آب مقطر نگهداری ومتصل به دستگاه اندازه گیری باشد. این الکترود ترکیبی متشکل از یک الکترود رفرانس که الکترود کالومل نیز نامیده میشود و یک الکترود داخلی در یک محفظه شیشه ای است. سازندگان مختلف این الکترود را به اشکال متفاوت طراحی کرده اند.

الزامات نصب و راه اندازی

pH متر با استفاده از جریان الکتریکی با مشخصات زیر کارمی کند.
منبع نیرو: تک ولتاژ: 110V یا 220-230V ، فرکانسهای 50-60Hz بسته به مناطق مختلف دنیا همچنین، pH متر قابل حمل و باتری دار وجود دارد.

مراحل کلی کالیبراسیون:

دستگاه pH متر،قبل از استفاده برای صحت اعداد pH باید کالیبرشود. ترتیب کالیبراسیون عبارت است از:
1. کالیبراسیون یک نقطه ای. این روش برای شرایط کاری و استفاده معمولی کاربرد دارد و از یک محلول رفرانس با pH معین استفاد ه می کند.
2. کالیبراسیون سه نقطه ای. این روش پیش از انداز ه گیری خیلی دقیق کاربرد دارد و از سه محلول رفرانس با pH معین استفاده میکند.
همچنین، زمانی که از دستگاه برای مدت طولانی استفاده نشده است و یا شرایط نگهداری اعمال نشود، این روش مورداستفاده قرار میگیرد.

توضیح مراحل


تواتر: روزانه

pH .1 متر را با یک محلول دارای pH معین کالیبرکنید (کالیبراسیون یک نقطه ای)
1.1 دستگاه را به پریز برق با ولتاژ مناسب وصل کنید.
2.1 کلید دما را با دمای محیط) محلول) مطابقت دهید.
pH 3.1 متر را تنظیم کنید.
4.1 الکترودها را از گیره نگهداری جدا کنید. الکترودها همیشه باید در محلول مناسب قرارگیرند. بعضی را می توان درآب مقطر نگهداری کرد، درحالی که بعضی باید به توصیه سازنده در محلول دیگری قرارگیرد. اگر بنا به دلایلی الکترود خشک شود، 24 ساعت پیش از استفاده آن را در آب قرار بدهید.
5.1 الکترود را داخل بشر خالی با آب مقطر شستشودهید.
6.1 الکترود را با پارچه جاذب خشک کنید. برای جلوگیری ازآلودگی احتمالی، الکترودها را باید بین محلولهای مختلف شستشوداد.
2. الکترودها را در محلول کالیبراسیون قراردهید.
1.2 الکترود را به نحوی در داخل بشر محتوی محلول استاندارد قراردهید که با کف بشر تماس نداشته باشد. این کار، احتمال شکستن الکترود را کمتر میکند. اگر برای اندازه گیری pHمحلول از مگنت استفاده می شود، باید دقت داشت تا مگنت به الکترود برخورد نکند؛ چون آن را می شکند. محلول بافربه عنوان یک محلول کالیبراسیون استفاده می شود؛ چون pHمشخصی دارد و بنابراین اگر آلودگی کمی به وجود آید، Phمحلول تغییر نخواهدکرد. معمولا محلولی با pH = 7 برای این منظور استفاده می شود.
3. کلید دستگاه را ا ز وضعیت آماده به وضعیت ا ندازه گیری pH تغییردهید.
1.3 این عمل الکترود را به مقیاس اندازه گیری pH مرتبط میکند.
2.3 با دکمه pH ،Cal 1 متر را تنظیم و pH محلول کالیبراسیون را اندازه گیری نمایید.
3.3 کلید عملکرد را در وضعیت آماده قراردهید.
pH .4 محلول را انداز ه گیری نمایید.
1.4 الکترود را از محلول کالیبراسیون خارج نما یید.
2.4 آن را با آب مقطر شستشو داده و خشک کنید.
3.4 الکترود را داخل محلول مجهول برای اندازه گیری pHقراردهید.
4.4 کلید را در وضعیت آماده قراردهید.
pH 5.4 محلول را بخوانید.
اگر لازم است، pH بیشتر از یک محلول اندازه گیری شود، مراحل ذکر شده قبل را تکرار نما یید. با آب مقطر الکترود راشستشو داده و با کاغذ فیلتر بدون پرز آن را خشک کنید.

خاموش کردن pH متر:

1.5 الکترود را از داخل آخرین محلول خارج کنید.
2.5 آن را با آب مقطر شستشو دهید و با کاغذ فیلتر بدون پرز خشک نمایید.
3.5 الکترود را داخل محلول نگهداری قراردهید.
4.5 کلید را در وضعیت آماده قراردهید.
5.5 دستگاه را از برق خارج کنید.
6.5 میز کار را تمیزکنید.
نگهداری عمومی pH متر:
نگهداری pH مترها شامل:
نگهداری بدنه pH متر و الکترودهای آن می باشد.
نگهداری عمومی بدنه pH متر
تواتر: هر 6 ماه
1. شرایط فیزیکی و ظاهری pH متر، تمیزی بدنه، محافظ، وتنظیم آن را کنترل کنید.
2. کابل ها، اتصالات و همچنین تمیزی آنها را کنترل نمایید.
3. کنترلهای دستگاه را بازبینی کنید. از فعال شدن بدون مشکل آنها اطمینان حاصل نمایید.
4. از آماده بودن pH متر اطمینان حاصل نما یید. برای این کار برق دستگاه باید قطع شود. با استفاده ازپیچ تنظیم که معمولاً زیر عقربه نمایشگر قراردارد، عقربه نمایشگر را روی صفر تنظیم کنید. اگر دستگاه صفحه نمایشگر دارد، از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل نمایید.
5. از کارکرد صحیح نشانگر کلید روشن دستگاه) حباب یا دیود (اطمینان حاصل نما یید.
6. گیره نگهدارنده الکترود را کنترل نمایید. اتصالات الکترود به بدنه را بازبینی کرده و از شل نبودن الکترود و طول مناسب آن اطمینان حاصل کنید.
7. از شارژ بودن باتریها اطمینان حاصل نما یید اگر دستگاه این قابلیت را دارد. درصوت نیاز، آنها را تعویض نمایید.
8. فعالیت و کارکرد دستگاه را با اندازه گیری pH یک محلول با pH مشخص آزمایش کنید.
9. از اتصالات سیم به زمین و انتقال صحیح جریان اطمینان حاصل نما یید.

نگهداری پایه الکترودها

برای اندازه گیری دقیق الکترودها، نگهداری و مناسب بودن محلول الکترولیت الزامی است.
مراحل پیشنهادی برای تعویض محلول الکترولیت عبارت است از:
-1 الکترود را از محلول بافر ذخیره خارج کنید.
-2 آن را با آب مقطر فراوان شستشودهید.
-3 محافظ قسمت بالای الکترود را خارج کنید.
-4 با استفاده از سرنگ بخش داخلی الکترود را با محلول اشبا ع KCl پرکنید. اطمینان حاصل کنید که نوک سرنگ با بدنه الکترود برخورد نکند.
-5 درپوش الکترود را ببندید و با آب مقطر شستشودهید.
-6 زمانی که از الکترود استفاده نمی شود، آن را در محلول بافرنگهدارنده قراردهید.

تمیزکردن الکترود

نظافت الکترودها به نوع آلودگی که روی عملکرد آنها تأثیرگذاراست، بستگی دارد. مراحل متداول در زیر خلاصه شده است:
1. نظافت عمومی. الکترود pH را در محلول 0.1 مولار HCl و یا HNO به مدت 20 دقیقه فروببرید. سپس محلول 0.1 مولار 3با آب شستشودهید.
2. تمیزکردن باکتری ها و رسوبات. الکترود pH را در محلول سفیدکننده رقیق شده)برای مثال 1%( به مدت 10 دقیقه واردکنید، سپس با آب فراوان شستشودهید.
3. تمیزکردن روغن و گریس ها. الکترود pH را با پا ککننده معمولی و یا با متیل الکل شستشو دهید و سپس با آب بشویید.
4. تمیزکردن رسوبات پروتئین. الکترود pH را در محلول 1%پپسین و محلول 0.1 مولار HCl به مدت 5 دقیقه واردکنید.سپس با آب شستشودهید.بعد از هر مرحله، الکترود را با آب دیونیزه شستشودهید و الکترود رفرانس را پیش از استفاده پرکنید

اقدامات پیشگیرانه دیگر:

-1 با توجه به اینکه بدنه الکترود از شیشه ساخته شده و خیلی شکننده است، باید با مهارت با آن کار کرد تا از هرگونه ضربه ای جلوگیری شود.
-2به خاطر داشته باشید که عمر مفید الکترود محدود است.
-3وقتی از الکترود استفاده نمی شود، آن را در محلول بافر نگهدارنده بگذارید.
جهت دریافت مشاوره رایگان و خرید pH‌متر، با ما در ارتباط باشید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس با ما (اینجا کلیک کنید)
X
X